Voorbereiden, ook wel “preppen” genoemd, komt van het Engelse werkwoord ‘to prepare’, oftewel “voorbereiden op”. Eeuwenlang bereiden mensen zich al voor op rampen, oorlog, crises en dergelijke. Dit is niks nieuws. Toch kreeg het fenomeen “prepping” pas veel aandacht na de financiële crisis in 2008 en door diverse documentaires uit de VS. Er is hierdoor wel een bepaalde (onterechte) associatie ontstaan, waardoor er vaak wordt gedacht dat “preppers” de hele dag bezig zijn hoe ze de volgende nucleaire wereldoorlog kunnen overleven en niet genieten van het dagelijks leven.
De woorden “prepping” of “prepper” gebruik ik dan ook niet zoveel, maar uiteindelijk zijn het maar woorden en zijn mensen vrij in het gebruik ervan.
Zelfredzaamheid en weerbaarheid
Mensen die zich voorbereiden op een bepaalde ramp of crisis zijn vaak mensen die zich bewust zijn van de (reële) dreigingen die er zijn in hun eigen regio en ook wereldwijd. Bewustwording en er dus niet altijd maar vanuit gaan dat een ander (bv. een overheid) je altijd wel komt helpen en ondersteunen bij een grote calamiteit, is echt de eerste stap naar meer zelfredzaamheid en weerbaarheid. Door meer zelfredzaam en weerbaar te worden en voor een deel ook zelfvoorzienend te zijn, creëer je vooral meer rust voor jezelf en je dierbaren, noem het ‘peace of mind’.
Mensen die trouwens zelfvoorzienend zijn, zijn niet per definitie mensen die zich voorbereiden op een ramp of crisis, maar willen vaak gewoon niet of minder afhankelijk zijn van anderen, vanwege allerlei redenen. Ben je volledig zelfvoorzienend, dan is natuurlijk wel tot een bepaalde hoogte ideaal omdat je in je eigen behoefte kan voorzien voor wat betreft voedsel en water. Echter komt er bij het voorbereiden op een grote ramp nog zo veel meer kijken dan alleen dat.
Gezien alle huidige ontwikkelingen, waaronder de oorlog in Oekraïne, is het niet meer dan logisch dat je vast wel eens hebt nagedacht over een “what if scenario”. Wat als de oorlog escaleert tussen Rusland en de NAVO, vanwege een bepaalde gebeurtenis in Oekraïne? Geloof me, je bent echt niet gek. Dit is een volledig normale gedachtegang. Sterker nog, volgens een recent onderzoek, is de helft van de Nederlanders zelfs bang voor een nucleaire escalatie van het conflict. Zie ook mijn blogs “Voorbereiden op oorlog” en “Hoe bereid ik me voor op een nucleaire oorlog en de huidige dreiging?".
Daarnaast hebben we in de afgelopen jaren de grootste crisis van de laatste decennia meegemaakt, COVID19 en zijn de gevolgen daarvan nog steeds voelbaar.
Tekorten
Watertekort in de zomer, gastekorten in Europa, hyperinflatie, overstromingen, een pijpleiding die wordt opgeblazen. Het geeft aan hoe kwetsbaar onze huidige maatschappij en onze way of life eigenlijk is. Als iemand besluit om een sabotage actie uit te voeren op de duizenden kilometers aan stroom- en internet kabels die op de bodem van onze zeeën liggen, dan gaan we de gevolgen hiervan direct of indirect merken.
De Cirkel van Invloed laat ons goed beseffen wat we wel en wat we niet kunnen beïnvloeden. Helaas hebben we over het algemeen geen invloed op een grote ramp or crisis, hier hebben we geen controle over, dit soort zaken bevinden zich in de buitenste cirkel. We hebben wèl controle op de binnenste cirkel, oftewel hoe we erop reageren, welke mindset we hanteren en hoe we ons hebben voorbereid, daarop heb je wel invloed.
Laten we ons dus vooral concentreren op de zaken die we wel kunnen controleren en dat start met het maken van een plan. Waar wil je je op gaan voorbereiden? Woon je in het noorden van Groningen, dan heb je regelmatig te maken met aardbevingen, waardoor je wel eens onverwacht je huis uit zou moeten. Het is dan raadzaam om hierop voorbereid te zijn. Woon je in een gebied dat in het verleden is overstroomd, ook dan is het wijs je op een evacuatie voor te bereiden. Natuurlijk hebben ook internationale gebeurtenissen invloed op ons leven hier. Maak voor jezelf een lijst van rampen waarop jij je wil voorbereiden. en kies hier de top drie van Dit zijn de rampen waarop jij je gaat voorbereiden. Uiteindelijk is dit ook deels persoonlijk, waar maak jij je momenteel druk om?
Als je weet voor welke rampen jij je wilt gaan voorbereiden en je hebt hier een plan voor gemaakt, heb je ook een idee voor hoe lang je zelfredzaam wil zijn. Het echte absolute minimum is dat je drie dagen samen met je gezin, familie, huisdieren, met wie je ook samenwoont, vooruit kan. Richt je in eerste instantie op water en voedsel voor drie dagen.
Water
Hou als richtlijn aan 4 liter per persoon per dag, ook dit is weer minimaal. Uiteindelijk zul je ook moeten koken en (jezelf) wassen, tel hier dan voor de langere termijn 2 liter bij op, dus 6 liter per persoon, per dag. Water kan je vaak goedkoop inkopen in pakken of flessen water (bv. 2x6 liter pakken) en blijven jaren goed (ook jaren na de houdbaarheidsdatum). Bewaar water in een donkere ruimte en op kamertemperatuur. Ik raad je aan om, nadat je jouw eerste doel van drie dagen hebt behaald, dit uit te gaan bouwen naar een week en zo verder. Dan zijn ook een waterfilter, waterzuiveringsmiddelen en opslag in donkere jerrycans raadzaam.
Voedsel
Waar je zonder water nog ongeveer drie dagen kan blijven leven, kan je wel tot drie weken zonder voedsel. Toch laten we het natuurlijk niet zo ver komen. Blijf gevarieerd eten en denk niet dat je met wat potten groente en heel veel rijst er wel bent. Voeding is extreem belangrijk, het is brandstof voor je lichaam en bij gezonde voeding blijf je fit en hou je je weerstand (tegen bv. ziekten) op peil. Sla zoveel mogelijk eten op, wat je normaal ook eet. Er zijn speciale technieken (eigenlijk meer traditioneel, zoals onze voorouders voedsel bereidden en opsloegen) om bepaalde voeding voor langere tijd houdbaar te maken.
De meeste “preppers” slaan vooral heel veel voeding en water op en denken dat ze het hiermee voor langere tijd gaan volhouden. Je moet vooral doen waar je je goed bij voelt, maar als je echt zelfredzaam en weerbaar wil zijn, kom je alleen hier niet mee weg. Stel dat bij een brand of overstroming je hele voorraad onbruikbaar is geworden of je moet bij een (gedwongen) evacuatie je woning onmiddellijk te verlaten, dan heb je niks aan die voorraad.
Maak dus deze fout ook niet als je begint met voorbereiden en laat je ook niet van de wijs brengen. Natuurlijk is water en voeding een belangrijke basis, maar dan begint het pas. Relevante kennis, vaardigheden, uitrusting, lichamelijk & mentale gezondheid zijn cruciaal tijdens een rampscenario.
EHBO vs. Survival Medicine
Medische kennis, vaardigheden en materialen kunnen op een dag het leven redden van een dierbare of zelfs van jou zelf. Het hebben van relevante medische kennis en vaardigheden zijn echt skills for life, waar je de rest van je leven wat aan hebt.
Een EHBO cursus, Eerste Hulp Bij Ongelukken, geeft je een prima basis voor huis-tuin-en-keuken ongevallen en gaat uit van een perfect werkend zorgsysteem, waarin er binnen 15 minuten een ambulance voor de deur staat, nadat je 112 hebt gebeld.
Echter bij een (zeer) grote ramp, ligt mogelijk het telefoonnetwerk eruit en is er sprake van een maar beperkt of niet functionerend zorgsysteem waardoor je op jezelf bent aangewezen. Aan een gemiddelde EHBO set en cursus heb je dan niet zoveel. Dan zijn echt andere kennis & vaardigheden vereist, zaken die je leert in de Medical First Responder cursus.
Denk hier bijvoorbeeld aan een tourniquet. Als je hierop getraind* bent, kan je zeer snel een levensbedreigende bloeding aan een arm op been stoppen, waaraan je anders binnen enkele minuten kan overlijden.
*Getraind zijn, is niet in een klaslokaal, met ideale verlichting, zonder stress, de tourniquet twee keer aanleggen en dan denken dat je dat ook lukt onder extreme stress, bij een dierbare, bij beperkte verlichting. Goede training is dat honderden keren te hebben gedaan onder allerlei verschillende omstandigheden, zonder er nog bij hoeven na te denken.
Every Day Carry (EDC)
EDC is een term die is overgewaaid uit de Verenigde Staten en het gaat hierbij om essentiële zaken die je op dagelijkse basis bij je draagt. Dat kan je smartphone, (auto) sleutels en laptop zijn, maar in de context van “voorbereiding” raad ik aan om een aantal extra items hieraan toe te voegen. Het gaat erom dat het wel een klein pakketje blijft, er bestaan speciale EDC pouches, maar een klein rugzakje of schoudertas volstaat ook prima. Naast bovenstaande basis, raad ik je aan om de volgende items hieraan toe te voegen: een powerbank, multitool, aansteker, hoofdlamp/zaklamp, tourniquet + emergency bandage, identiteitskaart of een kopie hiervan, waterfles, en een sportreep. Mocht er met name onderweg iets gebeuren, variërend van een verkeersongeval tot een grote ramp, kan je je enigszins voor een korte tijd redden met deze items.
Noodpakket vs. Grab bag
Een noodpakket is essentieel om thuis te hebben en kan je bewaren in bijvoorbeeld een opbergbox. Een grab bag (ook wel bekend als een Bug Out Bag) is meer bedoelt als je onverwacht je woning dient te verlaten, bij bijvoorbeeld een gedwongen evacuatie tijdens een ramp of bij een brand bij de buren. Met zowel het noodpakket als je grab bag is de doelstelling dat je hier weer minimaal drie dagen mee vooruit kan. Uiteraard kan je jouw noodpakket nog veel verder uitbouwen en dit raad ik ook aan, maar je grab bag moet niet te groot en te zwaar worden.
Verder wil je uiteindelijk ook van de meest essentiële zaken er twee hebben, onthoud dit principe: 2 is 1 en 1 is geen. Verlies je een zakmes of gaat deze kapot, heb je altijd nog een reserve. Hetzelfde geldt voor bv een zaklamp, noodradio e.d.
Aanbevolen items:
- Noodradio
- Batterijen
- Zaklamp
- Powerbank
- Breaklights
- EHBO set + IFAK*
- Medicatie
- Aanstekers
- Waterfilter
- Kaarsen / waxine lichten
- Noodfluit
- Desinfecterende gel
- Contant geld
- Kaart van jouw omgeving
- WC papier / zakdoekjes
- Lijst met belangrijke telefoonnummers en adressen
- Zeep
*IFAK = Individual First Aid Kit (hierin zitten onder andere je tourniquet, emergency bandages en andere (tactisch) medische materialen)
Energie
Dit is natuurlijk een veel besproken onderwerp in deze tijd. In onze welvaartsmaatschappij zijn we helemaal afhankelijk geworden van energie. Men raakt al in paniek als thuis de WiFi uitvalt (of whatsapp ligt er een half uur uit), de gevolgen zijn niet te overzien als de stroom er een keer niet een paar uur uitligt, maar enkele dagen of misschien wel langer.
Zonnepalen zijn erg populair, echter bij een reguliere aansluiting en de stroom valt uit, dan liggen je zonnepanelen er ook uit. Hier moet je over nadenken.
Verder zijn er momenteel gastekorten wereldwijd door de (gevolgen van) de oorlog in Oekraïne. Mocht er tijdelijk geen gas zijn, wat doe je dan? Hoe blijf je warm tijdens de winter en hoe ga je koken? Denk hier eens over na.
Zorg dat je sowieso genoeg batterijen is huis hebt om de meeste apparaten voor langere tijd werkend te kunnen houden. Daarnaast zijn er draagbare zonnepanelen beschikbaar waardoor je je eigen energie kan opwekken. Je zal er niet zo snel je koelkast mee draaiende kunnen houden, maar bv. wel je smartphone kunnen opladen of zelf een elektrisch kacheltje kunnen aansluiten.
Hygiëne
Bij het voorbereiden op een ramp of crisis blijft dit onderwerp ook vaak onderbelicht. Toch dien je hygiëne, in de ruimste zin van het woord, mee te nemen in je planning. Drie dagen is nog wel enigszins te overzien, maar als je voor langere tijd zelfredzaam moet zijn, dan wordt hygiëne steeds belangrijker. Je wilt je kunnen wassen, je tandenpoetsen, een plan hebben voor je afval (zowel menselijk en huisafval). Doe je dit niet, zal je uiteindelijk ziek worden. Het voorradig hebben van zeep, schoonmaakmiddelen, afvalzakken, WC papier en andere hygiëne producten zijn echt essentieel.
Mindset
Mindset, het is een woord wat je tegenwoordig overal tegenkomt, maar ik breng het terug tot de kern. Mindset betekend letterlijk overtuiging, een denkstijl. Hoe jij denkt en handelt, bepaalt jouw mate van succes en ook die van je dierbaren. Uiteindelijk gaat het erom zo goed mogelijk voorbereid te zijn, waardoor je rust en zelfvertrouwen creëert waardoor je nog meer van het leven kan genieten. Je kunt de omstandigheden tijdens een ramp of crisis niet veranderen, focus je op wat je wèl kunt doen en concentreer je op feiten, denk positief èn in oplossingen. Een sterke mindset kan je vandaag nog gaan ontwikkelen en dit zal een continu proces blijven. Ga eens heel vroeg sporten en overwin jezelf, kom uit je comfort zone en doe iets wat oncomfortabel is, waardoor je geestelijk groeit.
Informatie & veiligheid
Informatievoorziening is cruciaal voor en tijdens crises. We worden tegenwoordig overladen met (negatief) nieuws en hierbij dan ook meteen een eerste tip: volg het nieuws eens wat minder. Blijf op de hoogte van de belangrijkste ontwikkelingen maar laat het niet je leven beheersen.
Verder is het belangrijk nieuws te volgen uit verschillende bronnen omdat vrijwel geen een nieuwsbron volledig objectief is.
Ga niet af op geruchten, tijdens een grote ramp of crisis ontstaan er geruchten, vaak ongegrond, waardoor er paniek kan ontstaan. Focus je zoveel mogelijk op feiten en plan hier vervolgens op wat je volgende stappen gaan worden.
Laatste punt: Operational Security, ook wel afgekort tot OpSec. Oftewel operationele veiligheid. Dat jij je aan het voorbereiden bent en bijvoorbeeld een grote water en voedsel voorraad hebt aangelegd, dat is heel goed, maar hang het niet aan de grote klok. Bij een situatie waar er beperkt toezicht is op straat, hulpdiensten niet meer bereikbaar zijn en een aanhoudende crisis waarbij mensen weinig meer te eten en drinken hebben, wil je niet dat jij woning een doelwit gaat worden van mensen die weten wat je allemaal in je kelder hebt staan. Dit gaat ten koste van jouw veiligheid en die van je gezin en/of dierbaren. Wees dus voorzichtig met wat je deelt met je omgeving en met name ook online op social media.
Tot slot
Voorbereiden is persoonlijk en doe vooral waar je je goed bij voelt. Laat je vooral niet op kosten jagen. Vaak zijn er bij de grote supermarkten 1+1 acties of andere kortingsacties, maak hier slim gebruik van. Koop elke keer als je boodschappen iets extra en spreid zo de kosten.
Stel jezelf realistische doelen, werk eerst naar de 72 uur toe, zorg dat deze basis echt goed staat en stel jezelf dan een volgend doel, bijvoorbeeld een week en zo verder. Stap voor stap naar meer zelfredzaamheid & weerbaarheid waarop je meer rust creëert en meer kan genieten van het dagelijks leven, wetende dat als er iets gebeurt, jij goed bent voorbereid.
Bedankt voor het lezen!
Wil jij meer weten over beginnen met voorbereiden op een noodsituatie? Volg dan mijn gratis masterclass 'Noodpakket voor thuis'.
Vond je het nuttig en interessant om te lezen? Laat gerust een reactie achter onder dit blog en verder zou ik het enorm waarderen als je dit blog deelt op sociale media.
